FTP یا پروتکل انتقال فایل (File Transfer Protocol)، یکی از پروتکل‌های استاندارد برای انتقال فایل‌ها بین یک سرور و یک کلاینت از طریق شبکه‌های TCP/IP (مانند اینترنت) است. FTP یکی از قدیمی‌ترین و پرکاربردترین پروتکل‌های اینترنتی است که برای انتقال فایل‌ها، به ویژه در وب‌سایت‌ها و سرویس‌های میزبانی وب، استفاده می‌شود.
چگونه کار می‌کند؟
FTP بر اساس معماری کلاینت-سرور کار می‌کند. به عبارت دیگر، یک کلاینت (مانند یک کامپیوتر شخصی) به یک سرور FTP متصل می‌شود و فایل‌ها را بین خود و سرور انتقال می‌دهد. این پروتکل از دو پورت مجزا استفاده می‌کند:
- پورت کنترل (Port 21): برای ارسال دستورات و کنترل ارتباط.
- پورت داده (Port 20): برای انتقال فایل‌ها بین کلاینت و سرور.
مزایای استفاده از FTP
- انتقال سریع فایل‌ها: FTP سرعت بالایی در انتقال فایل‌ها دارد، به ویژه فایل‌های بزرگ.
- پشتیبانی از رزومه دانلود و آپلود: در صورت قطع اتصال، می‌توانید انتقال فایل‌ها را از همان جایی که قطع شده بود ادامه دهید.
- پشتیبانی از چندین کاربر: FTP می‌تواند به چندین کاربر اجازه دهد که به طور همزمان به سرور متصل شوند و فایل‌ها را منتقل کنند.
معایب استفاده از FTP
- امنیت ضعیف: FTP به صورت پیش‌فرض از رمزنگاری استفاده نمی‌کند و اطلاعات (مانند رمز عبور) به صورت متن ساده منتقل می‌شوند. برای افزایش امنیت، از پروتکل‌های رمزنگاری شده مانند SFTP (FTP با SSH) یا FTPS (FTP با SSL/TLS) استفاده می‌شود.
- پیکربندی پیچیده: تنظیم و پیکربندی سرورهای FTP ممکن است پیچیده باشد و نیاز به دانش فنی دارد.
موارد استفاده از FTP
- مدیریت وب‌سایت: انتقال فایل‌ها بین کامپیوتر شخصی و سرور وب برای مدیریت وب‌سایت.
- پشتیبان‌گیری: انتقال فایل‌های پشتیبان بین سرورها و دستگاه‌های پشتیبان‌گیری.
- اشتراک فایل‌ها: اشتراک فایل‌ها بین کاربران مختلف در شبکه‌های محلی یا جهانی.